سه داستان باورپذیر از آیندة شهر اصفهان آینده‌نگاری شهری با رویکرد سناریونگاری

طرح مسئله: شهر، سامانه‌ای پیچیده از تعاملات اجتماعی و اقتصادی میان انبوهی از عوامل انسانی و غیرانسانی است که برنامه‌ریزی و مدیریت آن به رویکردهای جدید نیاز دارد. آینده‌پژوهی و آینده‌نگاری ازجمله گفتمان‌های جدید با ماهیتی فرارشته‌ای و میان‌رشته‌ای و ازجمله رویکردهای مشارکتی هستند که در تلفیق با برنامه‌ریزی مرسوم شهری دیدگاه‌های نوینی را در حوزة مدیریت شهر ایجاد می‌کنند. هدف: هدف پژوهش حاضر، ارائة تصاویر بدیل از آیندة شهر اصفهان در چهارچوب روش سناریونگاری است. روش پژوهش: پژوهش حاضر به‌مثابة پژوهشی کاربردی با بهره‌گیری از رویکرد تحلیل آثار متقابل، آیندة شهر اصفهان را سناریوپردازی کرده است. مشارکت‌کنندگان در این پژوهش، ۲۱ نفر از خبرگان برنامه‌ریزی شهری و آینده‌نگاری بوده‌اند. نتایج: با استفاده از روش مطالعات کتابخانه‌ای و رجوع به اسناد بالادستی شهر اصفهان، 22 عامل اولیة اثرگذار بر آیندة شهر اصفهان شناسایی شد. از میان این 22 عامل و با استفاده از نرم‌افزار میک‌مک، 7 عامل به‌مثابة عوامل کلیدی انتخاب شدند و در قالب سه پیش‌ران تغییر یعنی فناوری، اقتصاد شهری و محیط‌زیست مبنای تدوین سناریوهای پیش روی شهرداری اصفهان قرار گرفتند. این سناریوها، «باغ با وای‌فای»، «اصفهان ۱۳ تا B13» و «حال همة ما خوب است، اما تو باور نکن»، نام گرفتند. سناریوی اول حالتی خوش‌بینانه و آرمان‌شهری، سناریوی دوم حالتی بدبینانه و ویران‌شهری و سناریوی سوم ادامة وضع موجود را به تصویر می‌کشد. نوآوری: کاربرد سناریوپردازی و رویکرد مشارکتی به‌مثابة روشی نوپدید در حوزة مدیریت شهری اصفهان، نوآوری پژوهش حاضر است.